Niektórzy twierdzą, że piadina sięga początków
cywilizacji, inni sprowadzają ją do czasòw Etrusków. Z pewnością jedli
ją Rzymianie. W przeszłości, różne rodzaje zbóż (jęczmień, pszenica
durum, pszenica miękka, orkisz) oraz rośliny strączkowe były używane do
wytwarzania przaśnego prostego chleba, takiego jak piadina. Na pewno
piadina jest produktem gospodarki wiejskiej i nie znajdowała się na
stołach burżuazji. Nawet Pellegrino Artusi w swoim podręczniku “Nauka w
kuchni i Sztuka Dobrego Jedzenia” nic o niej nie wspominał.
Przygotowywana i spożywana była przede wszystkim w domach, od czasòw
pojawienia się dobrobytu gospodarczego zaczęto wyrabiać i sprzedawać
piadinę w małych sklepikach zwanych kioskami. Około roku 1920 zaczęto do
niej dodawać szczyptę drożdży, w celu zachowania jej miękkości aż do
następnego dnia. Od około lat 60tych piadina rozpoczeła swoją podróż
poza obszar regionu Romanii i Włoch, stając się jednym z najbardziej
popularnych ulicznych posiłków (street food) na świecie. Piadina nie
potrzebuje talerzy i sztućców. Jej skromny charakter i przede wszystkim
smakowitość sprzyja rozprzestrzenianiu się kiosków za granicą. Możemy je
znaleźć, na przykład, w Nowym Jorku, w Sao Paulo, w Manili, w Tokio, w
Berlinie i Londynie.
Piadina jest ròwnież tematem literackim. Już od początkòw XX wieku
była wychwalana przez znanych poetów takich jak Giovanni Pascoli, Aldo
Spallicci oraz bardziej wspòłczesny Tonino Guerra.
Znana jako „pié „, „pjida”, „pieda” lub ” pji ” w ròżnych odmianach
dialektu Romanii, piadina jest idealnym wątkiem dla każdej kulinarnej
podróży do tego regionu. Grubość piadiny zmienia się znacząco w różnych
miejscach Romanii: w Rimini, piadina jest bardzo cieńka, w Cesenie,
Forli i Rawennie jest grubsza i można ją przeciąć na pół.
Wśròd najnowszych kulinarnych mòd i trendòw przepis na piadinę jest
zawsze odświeżany, a to za sprawą pomysłowości i kreatywności tak
zwanych „piadajoli”, osòb, ktòre przygotowują jej farsz w najbardziej
oryginalny sposób. Jest ona smakowitą “skrzynią skarbów” na kiełbasy,
szynkę (szynka ze wzgórz Romanii DOP, szynka parmeńska DOP, szynka
modeńska DOP, itp.), a przede wszystkim sera squacquerone DOP z Romanii.
Odmianą piadiny jest „crescione” lub „cassone” wypełniany świeżymi
ziołami już za dawnych czasòw. Obecnie piadina jest faszerowana
dziesiątkami ròżnych produktów, takich jak dynie, ziemniaki, kiełbasa,
pieczarki, ser mozzarella, a nawet czekolada!
Piadina
Dziś możemy spróbować
piadinę w ponad dwóch tysiącach charakterystycznie wyglądających miłych
kioskòw, pomalowanych w czerwone i białe pasy (jak również zielone lub
niebieskie), które przypominają kształt dawnych plażowych domków.
Wczasowicze cieszą się ciepłą i świeżo przygotowaną piadiną po dniu
spędzonym na plaży lub po nocy w dyskotece. Do pieczenia piadiny obecnie
są używane praktyczne płaskie grille podgrzewane gazem. Natomiast w
miejscowości Ville di Montetiffi, na wzgórzach Ceseny, przetrwała stara
tradycja wyrabiania terakotowych płaskich talerzy służących do pieczenia
piadiny, znanych już w XVI wieku.
Należy ròwnież wziąć pod uwagę, że wyròb piadiny jest ważną realią
ekonomiczną. Jej obrót wyłącznie na Riwierze Adriatyckiej, szacuje się
na około 130 mln euro rocznie.
Dzięki piadinie są organizowane różne imprezy, takie jak: “AUTORSKA
PIADINA”, “WESELE Z PIADINĄ”, “DNI PIADINY” oraz „MIĘDZYNARODOWY
FESTIWAL JEDZENIA ULICZNEGO”.
Aby zrozumieć w pełni znaczenie fenomenu piadiny, należy wyruszyć w
podróż pod znakiem jej degustacji. Oto niektóre cenne adresy. Ważnym
etapem wycieczki kulinarnej jest „Ca de Ven” w Rawennie, która stanowi
prawdziwą „świątynię” Romanii oraz „Ca de bè” w Bertinoro, gdzie można
cieszyć się ròwnocześnie piadiną i widokiem na jedną z najpiękniejszych
panoram w tym regionie. Tutaj można zasmakować najbardziej tradycyjną
piadinę, popijając ją kielichem lokalnego wina produkowanego na tych
terenach: Sangiovese Romanii DOC, Albana Romanii DOCG, Pagadebit Romanii
DOC, i inne.
W Domu Artusi (“Casa Artusi”) w Forlimpopoli, znanego ze swojej
szkoły gotowania, można nauczyć się sztuki robienia prawdziwej piadiny.
Ciasto piadiny wyrabia się z cennych składników, następnie zostaje ono
wałkowane i pieczone na oryginalnym terakotowym talerzu (teglia z
Montetiffi). Uczniowi pomagają wykwalifikowane ręce kobiet, które noszą
historię tej potrawy w swoich sercach.
Składniki:
Ciasto :
filet z indyka
sól himalajska
przyprawa do kebaba
papryka słodka mielona
papryka słodka wędzona
2 ząbki czosnku
rozmaryn, tymianek
sos worcestershire
majeranek
dodatki:
pomidor
rukola
czerwona cebula
ogórek
sos barbecue:
pół szklanki ketchupu
1/4 brązowego cukru
2 szalotki
ocet winny 2-3 łyżki(jeśli jest potrzeba więcej)
2-3 łyżki sosu worcestershire
1 zielona papryczka chili
1 ząbek czosnku
1 łyżka oliwy
Wykonanie:
Fileta z indyka solimy, nacieramy przeciśniętym ząbkiem czosnku, przyprawiamy. Pieczemy w rękawie do pieczenia w 180C przez około 1h,30minut. Piadine rozwałkowujemy i smażymy na patelni.
Sos: Cebulę kroimy w kostkę i podsmażamy na oliwie.Wszystkie składniki wymieszaj.Przelej do rondelka i podgrzewaj na małym ogniu przez 20 minut.
Na upieczoną piadine nakładamy porwanego widelcem indyka, następnie sos i dodatki. Od razu podajemy.
Smacznego!!!